როტერდამის პორტიდან სამოქალაქო გემების გამოყვანა და NATO-ს ფართომასშტაბიანი წვრთნების დაწყება ევროპაში, ერთგვარი სიგნალია — დასავლეთი ღიად ემზადება ახალი მასშტაბის სამხედრო დაპირისპირებისთვის. იმ ფონზე, როდესაც რუსეთი აღარ მალავს აგრესიულ პოლიტიკას, NATO-ს ქვეყნები ერთმანეთის ლოგისტიკურ მხარდაჭერას აძლიერებენ, თავდაცვის ბიუჯეტებს ზრდიან და სამოქალაქო ინფრასტრუქტურას სამხედრო საჭიროებებზე ახდენენ მორგებას.
„უკრაინაში შეჭრის შემდეგ ვცხოვრობთ უსაფრთხოების ახალ ეპოქაში, სადაც ნეიტრალიტეტი არათუ უვნებელია — არამედ სახიფათოა“, — ამბობს გერმანიის თავდაცვის მინისტრი ბორის პისტორიუსი.
და ამ ეპოქაში საქართველო თამაშგარე რჩება.
საქართველოს უსაფრთხოების ვაკუუმი — პოლიტიკური გადაწყვეტილება, არა გეოგრაფიული წყევლა
საქართველო არ არის არც ტერიტორიულად შორს და არც ღირებულებით უცხო იმ სამყაროსგან, რომელიც დღეს საკუთარ თავდაცვისუნარიანობას აყალიბებს. მაგრამ საქართველოს ხელისუფლების მიერ არჩეული ინერტული პოლიტიკა, რომელიც უარს ამბობს მონაწილეობაზე საერთო დასავლურ არქიტექტურაში, არის შეგნებული არჩევანი, რომელსაც შეიძლება ფატალური შედეგები მოჰყვეს.
ფაქტი: 2024 წლის მონაცემებით, NATO-ს წევრ ქვეყნებში საშუალო თავდაცვის ხარჯები გადააჭარბა მშპ-ს 2%-ს. საქართველოს ბიუჯეტში კი თავდაცვაზე გათვალისწინებული თანხა რჩება დაახლოებით 1.9%-ზე, უინიციატივო, სტაგნაციური სტრატეგიის ფარგლებში.
კომენტარი: „როდესაც ხელისუფლება თავს იკავებს უსაფრთხოების სფეროში აქტიური ნაბიჯების გადადგმისგან, ეს ნიშნავს, რომ ის იმედს ამყარებს არა პარტნიორობაზე, არამედ გაუგებარ ეგზისტენციალურ რწმენაზე, რომ საფრთხე ჩვენ გვერდს აგვივლის“, — ამბობს უსაფრთხოების ექსპერტი თეონა ჯაფარიძე.
სამხედრო ინტეგრაციის შეფერხებული პროცესი: ნდობის დაკარგვის რეალური საფრთხე
NATO-სთვის საქართველო აღარ არის იმავე ხარისხით პროგნოზირებადი პარტნიორი, როგორც ეს იყო 2008 ან 2014 წლებში. არაერთი დასავლელი ანალიტიკოსი ღიად საუბრობს იმაზე, რომ საქართველოს ხელისუფლების ნაბიჯები, მაგალითად — ნეიტრალიტეტის ხაზგასმა ან პრო-რუსული რიტორიკის ტოლფასი განცხადებები, საფრთხეს უქმნის რეგიონის გეოპოლიტიკურ წონასწორობას.
ფაქტი: NATO-ს 2024 წლის სტრატეგიულ მიმოხილვაში საქართველო არ არის მოხსენებული როგორც „გრძელვადიანი პარტნიორობის ფორმალური კანდიდატი“. ეს თავისთავად ცვლილებაა 2016–2020 წლების ტექსტებთან შედარებით, სადაც საქართველო პოზიტიური პარტნიორის სტატუსით ფიგურირებდა.
კომენტარი: „საქართველო არ გამოიყენებს უნიკალურ გეოპოლიტიკურ შანსს, თუ ამჟამინდელი მთავრობა გააგრძელებს გაუბედავ და თვითიზოლაციურ პოლიტიკას“, — აცხადებს აშშ-ის თავდაცვის საკითხების ექსპერტი რიჩარდ ჰოლმსი „Foreign Policy“-თან ინტერვიუში.
რატომ ითხოვს NATO-ს სტრუქტურა მოქმედებას — და არა ლოდინს?
საფრთხის შემეცნების დღევანდელ მოდელში NATO ითხოვს აქტიურობას, არა რიტორიკას. საქართველო კი ინარჩუნებს იმ პოზას, თითქოს „ნეიტრალური ლავირების“ ხანაში ვცხოვრობთ — რაც რეალურად წარსულს ჩაბარდა.
ფაქტი: ბალტიისპირეთში ჩატარდა NATO-ს ერთ-ერთი უმსხვილესი წვრთნა 2025 წლის მაისში — „Steadfast Defender“, რომელშიც მონაწილეობდა 90,000 სამხედრო. საქართველო არ იყო წარმოდგენილი არც ერთ ქვექვედანაყოფში.
დასკვნა: რა ელის ქვეყანას, რომელიც არ ირჩევს თავის მხარეს?
როდესაც უსაფრთხოების არქიტექტურა მთლიანად განახლდება და რეგიონში გადანაწილდება პოლიტიკური ნდობა, სამხედრო მხარდაჭერა და ინფრასტრუქტურა, საქართველო დარჩება ბუფერულ სივრცედ — დაუცველი და მხოლოდ საკუთარ თავზე მინდობილი.
და ეს არ იქნება დასავლეთის არასწორი გადაწყვეტილება. ეს იქნება შედეგი იმ პოლიტიკისა, რომელსაც დღევანდელი ხელისუფლება ატარებს — პოლიტიკა, რომელიც ამჯობინებს უმოქმედობას, როცა საჭიროა გადაწყვეტილებების მიღება.