ბრიქსის გაფართოებული სამიტი — მეტი შთაბეჭდილება, ვიდრე გავლენა?
რიო-დე-ჟანეიროს შეხვედრა მოლოდინებისგან შორს აღმოჩნდა
რიო-დე-ჟანეიროში გამართული ბრიქსის სამიტი, რომელიც უნდა გამხდარიყო გაერთიანებული გლობალური სამხრეთის დემონსტრაცია, რეალურად დაემსგავსა პოლიტიკური უთანხმოებების, დაუსწრებელი ლიდერების და ცარიელი დეკლარაციების კოლაჟს. ბლოკმა, რომელიც თავს სამყაროს ალტერნატივად სთავაზობს, ვერ მოახერხა საკუთარი კონსოლიდაცია, ხოლო დასავლეთის — განსაკუთრებით ტრამპის — მხრიდან მუქარებმა გამოაჩინა ბლოკის სუსტი მხარეები.
ტრამპის ტარიფული შეტევა: ბრიქსის უპასუხოდ დარჩენილი გამოწვევა
აშშ-ის პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა კვლავ აირჩია ნაცნობი ტონი და BRICS-ის წევრებსა თუ მხარდამჭერებს 10%-იანი დამატებითი ტარიფებით დაემუქრა.
„არ იარსებებს გამონაკლისი,“ — დაწერა მან Truth Social-ზე.
ამის საპასუხოდ, ბლოკის არც ერთ წევრს მკაფიო და თანმიმდევრული პასუხი არ გაუცია. დიალოგის ნაცვლად მათ მორიგი დეკლარაციით დაკმაყოფილდნენ, რაც მიუთითებს, რომ ბრიქსი ვერ ახერხებს როგორც გარე ზეწოლასთან გამკლავებას, ასევე შიდა პოზიციების შეთანხმებას.
სამიტი ლიდერების გარეშე: სად არის სი? სად არის პუტინი?
ორგანიზაციული ერთობის სიმბოლოდ ქცეული სამიტი გამორჩა ორ ცენტრალურ ფიგურას — სი ძინპინს და ვლადიმერ პუტინს. პირველი ჩინეთის პრემიერმა ჩაანაცვლა, ხოლო მეორე ვიდეოკავშირით ჩაერთო — და ეს ყველაფერი იმ დროს, როდესაც ბლოკს რეალური გამაერთიანებელი სჭირდება.
პუტინის არყოფნა მისი საერთაშორისო სამართლებრივი სტატუსის შედეგია, რაც კიდევ ერთხელ უსვამს ხაზს ბლოკის უხერხულობას — როგორ იმოქმედო ერთიანი გლობალური მოთამაშესავით, როცა შენს წევრს სამართლებრივი რისკების ეშინია?
გაფართოება = გაბნეულობა
ახალ წევრებთან — საუდის არაბეთი, ირანი, ეთიოპია, ინდონეზია და სხვები — BRICS-ის გაფართოება მხოლოდ რიცხვებში ზრდას ნიშნავს, არა შინაარსში. ერთმანეთთან განსხვავებული პოლიტიკური რეჟიმები, ეკონომიკური მოდელები და გეოპოლიტიკური ორიენტაციები ბლოკს ერთიან სტრატეგიულ სხეულად ვერ აყალიბებს.
როგორც ჩანს, ბლოკი ვერ ახერხებს გადადგას ნაბიჯი რეალური მოქმედებისკენ — მაგალითად, ერთიანი ვალუტის ან სავაჭრო სისტემების შექმნისკენ.
დეკლარაციები ნაცვლად ქმედებებისა
ბრიქსის ლიდერები სამიტზე საუბრობდნენ “გლობალური სამხრეთის გაძლიერებაზე”, თუმცა მათი რეალური გავლენა კონფლიქტურ საკითხებზე — იქნება ეს ქაშმირის თავდასხმა, ღაზის დაბომბვა თუ უკრაინის ომი — მინიმალურია ან საერთოდ არ არსებობს.
ბლოკის განცხადებები უფრო ჰგავდა მორალურ წუხილს, ვიდრე გეოპოლიტიკურ პულტზე ხელის დაჭერას.
დასკვნა: ბრიქსი ბზარებშია
გლობალური ალტერნატივის შექმნა საჭიროებს ერთსულოვნებას, დისციპლინას და მოქმედების უნარს — სამივე კომპონენტი ბრიქსს აშკარად აკლია.
ტრამპის მუქარა და დასავლური ზეწოლა აჩვენებს, რომ მიუხედავად დეკლარირებული “პოლარობის ცვლილებისა”, ძალა ჯერ კიდევ ვაშინგტონის ხელშია, ხოლო ბრიქსის ბლოკი — მხოლოდ ფრაგმენტირებული წრეღობა, რომელიც ჯერ კიდევ ვერ გადავიდა მოქმედების რეჟიმში.
ბრიქსი ჯერ არ ინგრევა, მაგრამ მის შიგნით ბზარები ღრმავდება.
ბლოკს ან მოუწევს ფორმის დატოვება და შინაარსზე გადასვლა — ან დარჩება მხოლოდ როგორც მორიგი ფორმალური პლატფორმა, რომელსაც ვერავინ აღიქვამს სერიოზულად.